पृथ्वी ध्वस्त हुने समाचार गलत, कुनै प्रमाण छैन

संसारको उत्पतिपछि धेरै पटक भौगोलिक चुम्बकको ध्रुब परिवर्तन भएको बैज्ञानिकहरुले बुझेका छन । यदी तपाई आठ लाख वर्ष पहिले अस्तित्वमा रहेको भए तपाईको हातमा भएको कम्पासको उत्तरी ध्रुवले दक्षिण देखाएको हुन्थ्यो । किनकि चुम्बकीय कम्पासलाई पृथ्वीको ध्रुवको आधारमा निर्धारण गरिन्छ । यदि अहिलेको भौगोलिक चुम्बकीय ध्रुवहरु परिवर्तन भएको भए कम्पासको उत्तर र दक्षिण दिशाको निर्धारण १८० डिग्री गल्ती हुने थियो । पृथ्वीको अन्त्यको दिनको बारेमा कुरा गर्ने धेरै साध्याकर्ताहरुले पृथ्वीको चुम्बकीय ध्रुवहरुको परिवर्तनलाई पृथ्वीलाई ध्वस्त पार्ने एउटा कारणको रुपमा व्याख्या गर्नखोजेका छन । तर के त्यस्तै नाटकीय असर पर्ला त ? हामीसंग भएका चुम्बकीय ध्रुव परिवर्तन हुदाका लाखौ वर्ष पुराना भौगोलिक र जिवावशेषका रिकाडहरुलाई हेर्ने हो भने कुनै असर नपर्ने देखिन्छ ।

चुम्बिकीय ध्रुव परिवर्तन नियम हो अपवाद होइन । पृथ्वीमा बितेका दुइ करोड वर्षदेखि चुम्बकीय ध्रुव परिवर्तन शुरु भएको हो र यो प्रत्येक दुइ लाखदेखि  तिन लाख वर्षमा हुनेगरेको थियो, तर पछिल्लो पटकदेखि दोब्बर लामो समयसम्म भएको छैन । पृथ्वीको ध्रुव परिवर्तन सयौँ, हजारौँ बर्षमा एक पटक हुन्छ, तर यो पूर्णरुपले उल्टो भने होइन ।

वैज्ञानिकहरुले भौगोलिक चुम्बकको ध्रुव बितेका तीस लाख बर्षमा न्युनतम एक सय पटकभन्दा बढी भएको अनुमान गरेका छन । र त्यस्तो परिवर्तन जसले डायनोसरहरुलाई पृथ्वीवाट हटायो प्रत्येक दस लाख वर्षमा हुनेगर्थ्यो ।

समुन्द्रमुनिको भू-सतहबाट लिइएका थेग्रिलो पदार्थले वैज्ञानिकहरुलाई चुम्बकीय ध्रुव परिवर्तनका बारेमा चुम्बकीय क्षेत्रको गतिविधि र जिवावषेशको आँकडा बीचको सीधा सम्बन्धबारे जानकारी दिनसक्छन । मध्ये-प्रशान्तको धाँजाको दुबैतर्फको समुन्द्रको पींधमा रहने लाभाको स्थितिलाई पृथ्वीको चुम्बकीय ध्रुवले निर्धारण गर्छ, जहाँ उत्तर अमेरिकी र यूरोप महादेशीय भू-भागहरु एक-अर्काबाट टाढिदैछन । जब लाभा जम्छ यसले त्यस बेलाको म्याग्नेटिक क्षेत्रको अवस्थितिलाई टेप रेकर्डरले जस्तै सुरक्षित राख्छ । पछिल्लो पटक ठुलो ध्रुव परिवर्तन सात लाख असी हजार वर्ष पहिले भएको थियो, जसलाई वैज्ञानिकहरुले Brunhes-Matuyama Reversal (ढिलो खाइएको औषधिको उल्टो असर) नाम दिएका छन ।  गहिरो समुन्द्रबाट झिकेको थेग्रोले भित्री भागमा भएको अक्सिजनको मात्राले पनि हिम पहिरोजस्ता कुनै गतिविधि  नभएको संकेत गर्दछ । यो परिवर्तनले पृथ्वीको अक्षलाई कुनै असर पार्दैन न त हावापानी र हिमालय क्षेत्रमा कुनै असर पार्छ, यदि पार्थ्यो भने पहिलेको बरफसम्बन्धी आँकडाले यस्तो प्रमाण दिन्थ्यो ।

पृथ्वीका ध्रुवहरु अपरिवर्तनीय छैनन । प्राचीन छड चुम्बकको जस्तो निश्चित नभएर पृथ्वीको म्याग्नेटिक क्षेत्रलाई प्रभाब पार्ने तत्वहरु यताउता घुमिरहन्छन । भौगर्वविदहरु पृथ्वीको चुम्बकको कारण यसको केन्द्रको फलामको डल्लो र यसको वरिपरि रहेको तातो तरल धातुको समुन्द्रलाई मानेका छन । यस प्रकृयालाई सुपर कम्प्युटरद्वारा नमुनाकृत गर्न सकिन्छ । पृथ्वीको केन्द्रमा रहेको पग्लेको फलामको बगाईले गर्दा बिजुलिको करेन्ट उत्पन्न हुन्छ जसले चुम्बकीय क्षेत्र बन्छ । पृथ्वीको बाहिरी केन्द्रलाई बैज्ञानिकहरुले सिधै अध्ययन गर्न गाह्रो छ त्यसैले उनिहरु चुम्बकीय क्षेत्रको परिवर्तनलाई अध्ययन गरेर भित्रको परिवर्तनलाई अनुमान गर्छन । उत्तरी चुम्बकीय ध्रुव बिस्तारै भौगोलिक उत्तरी ध्रुव तिर सरिरहेको छ । यो उन्नाइसौ शताब्दिमा पत्ता लागेको भन्दा ११०० किलो मिटर सरिसकेको छ । यो पहिलभन्दा छिटो-छिटो सरिरहेको छ । यसलाई वैज्ञानिकहरुले पोलहरु परिवर्तन हुनलागेको भनेका छन । यो प्रतिवर्ष ४० माईलको दरमा सरिरहेको छ । यो दर २० औँ शताब्दिमा १० माईल प्रतिवर्ष थियो ।

चुम्बकीय परिवर्तनको कारण अन्तिम दिन आउनसक्ने परिकल्पना सौर्य आँधि आउनसक्ने खतरा छ । यस सुझावले गल्तिपुर्वक यो मान्छ कि पृथ्वीको चुम्बकीय शक्ति, जसले सौर्य आँधि र सूर्यबाट निस्किएर आउनसक्ने केन्द्रिय पदार्थलाई रोक्छ, ले पृथ्वीलाई छोटो समयको लागि छोडिदिने छ । चुम्बकीय क्षेत्र कमजोर हुन र पुन: दरिन केही समय लाग्नसक्छ, तर पुर्णरुपले हराएको प्रमाण कहिलै भेटिएको छैन । कमजोर चुम्बकीय क्षेत्रले निश्चितरुपले सुर्यको बिकिरणको मात्रा बढाउन सक्छ र कम देशान्तर भएको ठाँउहरुमा औरोरा (Aurora) को सुन्दर दृश्य देखिने छ। तर त्यस्तो खतरा भने हुनेछैन । पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्र कमजोर भए पनि सुर्यबाट आउने बिकिरण र पदार्थलाई बाक्लो वायुमण्डलले पनि छेक्ने छ ।

विज्ञानले भन्छ (भौगोलिक समय रेखाको अनुसार), चुम्बकीय ध्रुबको परिवर्तन लाखौँ वर्षको अन्तरालमा हुन्छ । यद्धेपि चुम्बकीय ध्रुव परिवर्तनको कारक तत्वहरुको पुर्णरुपले पुर्वानुमान गर्न सकिदैन . उत्तरी ध्रुबले चालको दिशा परिवर्तन गर्नसक्छ । भौगोलिक इतिहासको करोडौँ बर्षको कुनै पनि प्रमाण वा रेकर्डले चुम्बकीय ध्रुव परिवर्तनसँग जोडिएको २०१२ को पृथ्वीको अन्तिमा दिनलाई खासै गम्भिररुपले लिनुपर्ने देखएको छैन । यो परिवर्तन बरु चुम्बकीय कम्पास उत्पादन कम्पनीको असल धन्दा गर्ने मौका बन्नसक्छ । nasa